Is de Markenburg rolbrug ook iets voor mij?

De aansturingssoftware voor de rolbrug is door Markenburg ontwikkeld en voorziet in alle benodigdheden om de rolbrug handmatig of eventueel met DCC signaal aan te sturen. In dat opzicht is er alleen kennis nodig van software wanneer de bouwer kiest om de rolbrug met een softwareprogramma via het DCC signaal aan te sturen. De bouwer heeft dan bijvoorbeeld kennis nodig van iTrain of Koploper of een soortgelijk programma.
De handmatige aansturing van de rolbrug met behulp van de Markenburg controller vergt geen software kennis, maar wel hele basale digitale vaardigheden. In de gebruikshandleiding is stap voor stap uitgeschreven hoe de gehele bediening in zijn werk gaat, die over het algemeen als veelzijdig en toch zeer eenvoudig beschouwd mag worden. Indien gewenst mag ook de gebruikshandleiding altijd op voorhand gedownload en gelezen worden, om zo vooraf de best mogelijke indruk te krijgen.

Op dit vlak is wel een stuk basiskennis en basisvaardigheden benodigd. Want hoewel de rails van de rolbrug met ashouders en assen wordt meegeleverd, moet er op de rolbrug een stukje spoor naar eigen keuze geplaatst worden. Dat zal in bijna alle gevallen gaan om een stukje spoor dat van het zelfde type is als wat op de rest van de modelbaan gebruikt wordt. Dat zelfde principe geld ook voor de bedrading. Solderen van bedrading aan de ashouders onder de rolbrug (messing onderdelen) is benodigd. Een soldeerbout met redelijk fijne punt daarmee ook. Maar de printplaten worden wel volledig geassembleerd meegeleverd, inclusief stekkers met schroefterminals. Bedrading wordt waar redelijkerwijs mogelijk ook meegeleverd. Kijk desgewenst in de handleiding voor het bouwen van de rolbrugput voor meer details.
Samengevat kunnen we stellen dat wie de kennis heeft om goede elektrotechnische keuzes te maken op de modelbaan, die zelfde keuzes ook kan toepassen op de rolbrug. Wie zich graag vooraf inleest kan de handleiding voor de bouw van de rolbruggen en rolbrugputten altijd gratis downloaden van de productpagina’s. Mocht er bij het doornemen van het elektra schema, in de handleiding van de rolbrugputten, helemaal geen enkel lichtje gaan branden, maak je dan niet druk. Al is het dan wellicht wel de beste conclusie dat het elektrotechnisch niveau te hoog ligt voor succes.
Hier een voorbeeld waarom dat het elektra schema goed opgevolgd moet worden: Wie de limit switches niet of verkeerdom aansluit kan al bij de eerste test voor schade zorgen. De worm, leadscrew en rolbrughouder zijn immers robuust uitgevoerd, evenals de houten rolbrugput. Maar wanneer het verkeerde of helemaal geen signaal binnenkomt bij het naderen van het einde, wordt de beweging niet automatisch gestopt.
Met een beetje geluk slaat alleen de stappenmotor over, wat met een herstart en een alsnog goed geïnstalleerde limitswich aan de motorzijde wel te herstellen is, maar tijdens het ongeval werd dan toch op een onjuiste manier fysieke kracht uitgeoefend op uiteenlopende onderdelen. Het vermijden van dergelijke ongemakken heeft natuurlijk de voorkeur.

Een rolbrug werkt uiteraard met een bij voorkeur soepel lopend stukje fijne mechanica. Wat soepel lopend inhoudt en waar verder precies op gelet moet worden proberen we uit te leggen in de handleidingen. Toch is een beetje gevoel voor fijne mechanica wel erg handig om het proces van afstellen vlot en succesvol te doorlopen. In de rolbrugput vinden we mechanica die aardig robuust is uitgevoerd, maar door geringe toleranties in een eerste test mogelijk wel ergens kan aanlopen. Een schroefje een tikkie vaster of juist losser draaien kan dan uitkomst bieden.
Neem de lagers waar de worm as, ook wel draadeind genoemd, mee wordt vastgehouden. Die lagers worden fabrieksmatig muurvast in de behuizing gedrukt. 100% perfect uitgelijnd zijn ze zelden, maar daarvoor heeft men relatief grote schroefgaten in de behuizing aangebracht. Door de schroeven niet muurvast te draaien kan de lager met behuizing en al nog settelen, zodat de worm/draadeind keurig en soepel draaien kan.
Natuurlijk helpt het in zo’n geval als de bouwer beschikt over een vleugje geduld en eventueel wat analytische vaardigheden, om het technisch inzicht waar nodig verder aan te vullen.
… Een beetje ”fingerspitzengefühl”, zo zouden we het kunnen samenvatten.

De rolbrugputconstructie en ook de behuizing van de controller bestaan uit houten onderdelen. Deze worden laser gesneden en daarmee zijn ze allemaal keurig op maat. Zelfs de schroeflocaties zijn al laser gesneden. Zagen, frezen of (voor)boren is dus in het geheel niet nodig. Mede met dank aan de speciale, meegeleverde schroeven. De schroeven die worden meegeleverd, worden bij voorkeur met eenvoudig handgereedschap ingeschroefd, voor de beste controle over het schroefproces, zodat ze netjes vlak met de oppervlakte van het houten onderdeel kunnen worden ingedraaid.
De houten onderdelen mogen geschilderd of gespoten worden, dat kan hoofdzakelijk bij de controller helpen om het hout ook na veelvuldig gebruik mooi schoon te krijgen of te houden. Maar het verven of spuiten van de houten onderdelen is beslist niet noodzakelijk om het functioneren van de rolbrug te verbeteren. Op het vlak van houtbewerking is dus op een handschroevendraaier na weinig nodig.

De rolbrug zelf, maar daar waar gewenst ook de rolbrugput inrichting/bestrating, zijn zoals je bij Markenburg mag verwachten (vrijwel) helemaal uit het van ons bekende hard geperste en door en door gekleurde karton vervaardigd. De rolbrug en rolbrugputinrichting zouden dus ook als reguliere Markenburg bouwpakketten gezien kunnen worden. In dat opzicht is de rolbrugputinrichting doorgaans van het eenvoudig te assembleren soort. De rolbrug zelf en de eventuele extra details zijn niet aller moeilijkst, maar wel gecompliceerder dan de rolbrugputinrichting. Het punt bij de rolbrug is immers dat het uiteindelijk een bewegend element vormt waarbij alleen hele kleine toleranties geaccepteerd kunnen worden om het feilloos te laten functioneren.
Als kenners zouden wij wel durven zeggen dat wie een gemiddelde abri keurig in elkaar kan krijgen, de rolbrug ook wel succesvol opbouwen kan. Ze zijn beslist niet precies het zelfde, maar qua benodigde finesse liggen ze wel heel dicht bij elkaar.
Iets wat niet bij een abri voorkomt, maar wel bij de rolbrug, is dat messing ashouders in geplaatst moeten worden. Deze worden tijdens de productie in lagen geëtst en kennen daarbij minimale toleranties. Al is dat nog altijd een fractie meer dan bij de kartonnen onderdelen. Een te smalle ashouder kan bewegen in het kartonnenrolbrugframe, dus worden ze exact op maat of anders door de minimale toleranties een fractie te hoog aangeleverd. Het is dan aan de bouwer om te bekijken hoe het precies past en waar indien überhaupt nodig de ets rand een fractie af te vijlen voor de perfecte passing in het rolbrugframe.
Ook bij de rolbruggen geldt dat de handleiding op voorhand gedownload kan worden om zo goed mogelijk te kunnen inschatten wat er bij komt kijken en wat niet. Wat niet in de handleidingen staat, omdat het niet altijd (maar soms wel) uitkomst bied, is dat we ook reserveonderdelen aan kunnen leveren, daar waar nodig.

Kort samengevat komen er bij de bouw van een rolbrug verschillende disciplines om de hoek kijken waarvan in ieder geval wat basiskennis of eenvoudig gereedschap benodigd is. We kunnen stellen dat er een breder scala vaardigheden benodigd is dan bij de bouw van een regulier Markenburg bouwpakket, maar veel van die benodigde kennis en vaardigheden zijn naar verwachting ook nodig bij de bouw van de rest van de maquette, diorama of modelbaan. Daarnaast gaan we er vanuit dat als je de rolbrug als bewegend en functionerend object wilt inzetten, het handig is als het oog voor details zijn steentje bijdraagt tijdens het bouwproces. Als de bouwfase keurig netjes doorlopen is, mag ook een dito functioneren verwacht worden.

Als het opbouwen van een Markenburg rolbrug niet makkelijker is dan bij een “plug and play rolbrug”, waarom zou je er dan voor kiezen? Goede vraag! - De schaal kan een overweging zijn, gezien niet in alle schalen rolbruggen gemaakt worden. Wij ondersteunen de schalen H0/1:87, N/1:160 en Z/1:220.
- Het spoortype dat gebruikt wordt kan een overweging zijn. Als er al een rolbrug in de juiste schaal beschikbaar is, wordt deze meestal voorzien van stukjes rails op de putrand. Er wordt dan verwacht dat er met exact die rails verder gebouwd wordt of dat de bouwer gaat knutselen met verloopstukjes. Dat is niet ideaal. De Markenburg rolbrug kan daarentegen met praktisch ieder type rails benut worden. Er zijn namelijk geen voor geplande stukjes rails aan de putrand en ook op de rolbrug kan een compleet scala aan railtypen neergelegd worden. Zelfs smalspoor indien gewenst.
- De putomvang kan de keuze beïnvloeden. Vrijwel iedere modelrolbrug die ooit gemaakt is komt met vaste putmaten. Dus een vaste rolbruglengte en een vaste rolbrugput breedte. Bij Markenburg kan in beide richtingen gekozen worden uit meerdere lengtes. Dus zelfs als een lange rolbrug in een korte put of geheel andersom gewenst is, hebben we bij Markenburg keuzevrijheid.
- Realisme en detaillering. Modelbouwrolbruggen staan nou niet vaak bekend om de uitstekende detailgraad en realistische uitstraling. Dat doen we bij Markenburg graag anders! Geen meters diepe putten en kloeke, soms pijnlijk zichtbare mechanica, maar wel een geweldig hoge detailgraad zo realistisch als mogelijk. Robuuste en tevens zeer nauwkeurige aandrijving, die vrijwel onzichtbaar is. En bijvoorbeeld een keurige massasimulatie met optrek- en afremvertragingen. En dan nog tal van opties om de rolbrug nog verder te verfraaien naar eigen inzichten en wensen. Denk aan bedieningscabines en panelen voor de modelspoorfiguren, diverse mogelijkheden voor een wegverkeer geschikte rolbrug, uiteenlopende kleuropties en tal van andere details. Niet alles kan bovenaan een lijstje staan en dat is misschien merkbaar aan het directe plug and play gehalte bij de bouw van de Markenburg rolbruggen. Desalniettemin bieden we zelfs met enige trots de keus om met een tikkeltje meer moeite een veel fraaiere, realistischer, gedetailleerder en veelzijdiger rolbrug te kunnen realiseren.
- Ongekende ontwerpvrijheid gegarandeerd! Omdat de Markenburg rolbruggen heel eenvoudig max. 32 volstrekt willekeurige posities kan opslaan op letterlijk 0.1mm nauwkeurige positionering. Daarmee kunnen indien de sporen recht tegen over elkaar gelegd worden maximaal 64 sporen aangesloten worden. Maar belangrijker is dat de sporen op letterlijk alle mogelijke hart op hart afstanden van elkaar en desgewenst ook met verschillende maten van elkaar en door elkaar op de lange zijden van de rolbrugput aangelegd kunnen worden. Alle rail geometrieën zijn dus aan te sluiten op de Markenburg rolbrug en met flexrail zijn de creatieve mogelijkheden helemaal onbegrensd. Een bijzondere situatie (na)bouwen, geen probleem!

Hopelijk is met het lezen van deze toelichting en de handleidingen goed in te schatten of de Markenburg rolbrug ook iets voor jouw is. Mocht er toch nog een vraag open zijn blijven staan, stel ‘m ons gerust.
Mocht je een referentie naar de werkelijkheid zoeken, kijk dan gerust even in dit artikel op de Markenburg website