Stoomwasserij

Bouwen met Markenburg  — wo. 8 jan. 2020

Uitsnede 567 567 Eindsituatie 1
Gebouwd door:
Peter de Wit
Voorstelling:
Stoomwasserij met directe omgeving
Stijlperiode:
Omstreeks 1960
Schaal:
1:87 (H0)
Afmetingen:
C.a. 400 x 600mm
Met Markenburg:
Stoomwasserij

In dit bouwverslag besteden we aandacht aan de Stoomwasserij.
Gebouwd, gefotografeerd en becommentarieerd door Peter de Wit.
Voor Ontraxs 2019 was het idee gerezen om met een aantal fabrikanten samen te werken in de vorm van een demo bij de stand of in het Demo kasteel van Mitropa. We hebben daartoe ook Markenburg benaderd en gevraagd of er belangstelling was om een aantal setjes van hen te bouwen. Zo gezegd zo gedaan!
Markenburg heeft mij toen ook gevraagd een kort artikeltje te schrijven over het bouwen van de kit en een paar foto’s toe te voegen. Helaas heeft door familieomstandigheden het wel even geduurd voordat ik zover was, maar ik ben uiteindelijk verder gegaan met het gebouwtje af te maken en iets meer daaraan toe te voegen.

De start:

In een grote enveloppe werd mij een set toegestuurd van de Stoomwasserij IJsselstroom.
Ik wilde deze wasserij ook op mijn eigen baan gaan neerzetten en omdat ik al enige ervaring met de kartonbouw had vond ik het wel leuk een iets moeilijker set te nemen. Laat zich raden dat dit niet altijd goed ging.

Er zit een uitgebreide handleiding bij waarin je de diverse onderdeelnummers kunt terugvinden. Je kunt door "droog" passen kijken hoe het karton letterlijk in elkaar steekt of grijpt. Het karton is dusdanig nauwkeurig gelaserd dat je miniscule afwijkingen kunt verwachten. De kit kan dus snaarstrak gebouwd worden!

Materialen die ik gebruikt heb voor deze kit:
- Gewone houtlijm
- Een scherp Scalpel of hobbymesje. Fijn schuurpapier en/of een vijltje.
- Gewichtje (presse papier) om onderdeeltjes vlak te houden tijdens het drogen van de lijm (optioneel)

Je moet rustig de tijd nemen om de bouwaanwijzingen tot je te nemen. Op zich niet razend moeilijk, het is een kwestie van cijfers en letters bij elkaar te zoeken en dan wijst het zich eigenlijk vanzelf.

Navelstaren op de beurs en alle afleiding in de vorm van toelichting geven hielp dus niet. Dat is op zich geen ramp want uitleggen en toelichten doe ik graag.

Uitsnede 567 567 Cijfers en letters zichtbaar aan de binnenzijde
Cijfers en letters zichtbaar aan de binnenzijde
Uitsnede 567 567 Navelstaren
Staren helpt niet!
Uitsnede 567 567 Kleine lijmdruppeltjes
Kleine lijmdruppeltjes voorkomt een smeerboel
De bouw:

Je zet eerst het geraamte van het gebouw in elkaar. Dit geeft in combinatie met de ‘buitenkant’ die er later op wordt gelijmd flink wat stevigte voor het hele gebouwtje. Daarna ga je aan de slag met de buitengevels.
Ook hier weer opletten dat je de corresponderende nummers voor de ramen, vensters en zelfs het glas wat je op elkaar moet lijmen gebruikt. Lijm met kleine hoeveelheden de onderdelen op elkaar.

Gebruik niet al teveel lijm, maar probeer dit in een dun sliertje en /of druppeltjes aan te brengen op de vlakken die elkaar raken. Eventueel uitpuilende lijm kun je voorzichtig wegvegen. Doe dit met de buitengevel zo voorzichtig mogelijk. Je zult merken dat je vingers door het gelaserde karton soms best zwart worden. Handen regelmatig wassen en drogen tijdens het bouwen voorkomt dat je ongewild vlekken op je witte muren gaat krijgen.

Soms helpt het om de onderdelen even “los” te passen zodat je zo min mogelijk lostrek ellende krijgt. Karton scheurt, het kan wel, maar liever niet natuurlijk.

Notitie van Markenburg:
Mochten er vragen opkomen bij het bouwen, dan zijn we altijd bereikbaar voor tips en advies.
En mocht het nodig zijn, dan zijn reserveonderdelen of aanvullende onderdelen altijd bestelbaar.

Details:

"Droog onderdelen passen" staat in de handleiding, maar is ook echt raadzaam. Er wil wel eens een klein karton pukkeltje aan je onderdeel zitten dat een niet passend onderdeel veroorzaakt. Vijl of schuur dit voorzichtig weg.

De onderdelen blijven echt goed vast zitten. Je hoeft dus niet hele oppervlaktes in te smeren als het gaat om kozijnen of andere "kleine onderdelen". Dit voorkomt ook kromtrekken van je onderdelen.
Als de gevels op het skelet geplakt worden is het wel verstandig om de hele oppervlakte van een flinterdun laagje lijm te voorzien. Vooral langs de randen is die dunne laag lijm wel goed om te hebben, zodat een gevel nooit de kans krijgt om los te laten langs de randen.

De voordeur ligt meer naar binnen. Hier heb je dan ook wat meer onderdelen voor nodig dan voor de andere deur. Uiteindelijk kun je alle buitengevels en andere onderdeeltjes zoals de dakvensters en schoorsteentjes plaatsen.

Ook hier weer het advies, van tevoren even passen of het allemaal goed past en uitkomt. Met name de voorgevel waar de naam op staat is een apart dingetje.
Je bouwt hier “dikte” op door middel van een aantal laagjes karton. Dit was wel mijn grootste bouwfout met alle gevolgen van dien. Uiteindelijk is de schade meegevallen, maar neem hier echt even wat tijd voor.
Gelukkig verdoezelen de dek planken/stenen het nodige.

Uiteindelijk was ik zeer tevreden over het resultaat wat op de derde dag van Ontraxs in de demohoek stond.

Uitsnede 567 567 De gevel met voordeuren gevel staat nog los
Gevel met voordeuren (gevel staat nog los)
Uitsnede 567 567 Na 3 dagen ontraxs
Resultaat na 3 dagen bouwen tijdens Ontraxs
Uitsnede 567 567 Schoorsteen na het weatheren
Schoorsteen geweathered
Uitsnede 567 567 Vangbak goed in beeld
Regenpijpen in aanbouw
Make up:

Tja ik kon het niet laten om toch wat verder te gaan met de wasserij. Wat ik miste was bijvoorbeeld de schoorsteen en ook het feit dat het gebouw er uitziet alsof het door de wasstraat is gehaald.
Begrijp mij niet verkeerd. De huisjes en gebouwen van karton, smoelen gewoon al enorm goed op je baan, maar ik wilde er toch graag nog iets aan toevoegen. Aan de slag dus met poedertjes, waterverf en een heus rokende schoorsteen.

Voor de schoorsteen heb ik gebruik gemaakt van een deel van een resin(kunsthars) schoorsteen. Voordeel van deze kit is dat je de schoorsteen naar smaak op hoogte kunt brengen. De hoogte die ik heb aangehouden was een gok.
Ik heb daarnaast de schoorsteen deels uitgeboord zodat er een rookgenerator in kon. Het is wat kunst en vliegwerk, maar ook dit werkt uiteindelijk.
De betonrand heb ik nagemaakt d.m.v. een stukje plastic bodem van een klein sambal potje van de Chinees.

De schoorsteen ook voorzien van een stukje steenmotief naar het gebouw toe. Er zijn genoeg foto’s op het WEB te vinden.
Ook ontbreken er regenafvoerpijpen aan de achterkant van het gebouw. In dit geval heb ik wat spullen uit de rommelvoorraad gehaald en een viertal afvoerpijpen gemaakt met een mooi vangbak.
De fantasie had in deze de vrije loop. Door middel van (water) verf en poedertjes kun je nog wat meer leven in het model brengen.

Letters:

De letters voorop het gebouw wilde ik graag zwart maken. Op het internet zijn verschillende uitvoeringen terug te vinden van de wasserij, wel of niet zwart.

Volgende probleem was dat je ze moet inkleuren. Met een kwast leek mij nagenoeg onmogelijk, dus heb ik gekozen voor zogenaamde fineliners, die zijn heel geschikt.
Zoals op de foto is te zien kun je met de allerfijnste(0,2mm) de contouren inkleuren en daarna verder invullen met een 0,25mm. Dat ging precies goed. Ik heb een setje gekocht is altijd handig om te hebben.

Ik ben een keer een klein beetje uitgeschoten, het vergt een nogal vaste hand, maar uiteindelijk was ik tevreden met het resultaat! Het hoeft namelijk niet snaarstrak te zijn. Ik hou meer van de wat verweerde look.

Uitsnede 567 567 Inkleuren van letters
Inkleuren met fineliners