
Een zorgvuldige aanpak met een tijdloos stukje architectuur, maakt een prachtig diorama.
Wie regelmatig in de Railhobby kijkt kan enkele van de foto's in dit artikel herkenen, want Stefan Izeboud heeft in 2024 een mooi stuk geschreven waarbij hij ook heel treffend in ging op de details, en zelfs de namen van de dioramabewoners benoemde met wat ze op dat moment precies aan het doen waren. Een hele leuke benadering die beslist een extra laag geeft aan het diorama en wellicht zelfs kan helpen bij het besluiten van welke details uitgebeeld moeten worden. We gaan hierbij uiteraard heen gerhaling maken van dat artikel maar in deze showcase andere interesante aspecten belichten. Want er is immers genoeg te zien en beargumenteren.

Laten we beginnen met die zorgvuldige aanpak. Want Stefan is wat dat aangaat keurig vooraan begonnen met het maken van een ontwerpschets van deze 40 bij 40cm grote diorama. De ontwerpschets helpt na te denken over wat er uitgebeeld moet gaan worden en wat daarvoor nodig gaat zijn in ruimte en onderdelen. In de schets is zelfs al te zien welk bestratingsverband, type kolken en uiteenlopende andere details worden beoogd. Een eerste schets met potlood losjes overtrekken met een fineliner en daarna inkleuren met wat waterverf, zoals in deze, kan tevens behulpzaam zijn bij het bepalen van het kleurenpallet. Goed om even bij stil te staan want producten bij Markenburg kunnen in diverse kleuren besteld worden, en anders is een vraag vlot gesteld.
Misschien nog wel belangrijker is dat het kleurenpalet bepalend is voor de sfeer van de diorama. Veel donkere en grauwe kleuren geven een ander beeld dan exact de zelfde diorama waarbij ook vrolijke en frisse kleuren worden toegepast. Ook goed om te beseffen is dat accentkleuren kunnen helpen met het in beeld brengen van details. Wie de stoeprand net even een ander tintje geeft dan de naastgelegen tegels en bestrating creëert overzicht en doorgaans wat meer optische aantrekkingskracht. En door kleuren terug te laten komen, zoals alle op verschillende plekken toegepaste trottoirtegels in de zelfde kleur, creëert ook weer meer rust, samenhang en overzichtelijkheid. In een gekleurde schets is daar vast mooi mee te experimenteren.

Dat geld voor het maken van een diorama, voorafgaand aan een eventuele grote modelbaan, maar het kan ook in het klein een grote voorsprong geven. Stefan koos bewust de picknicktafel, waarvan er 9 stuks in een set zitten, om als eerste in elkaar te zetten. Het huis kwam later nadat enige ervaring met het materiaal en bouwmethoden waren opgedaan. Toch is het eerste exemplaar al keurig strak gelukt. Maar zelfs als het een 2e of 3e poging zou vereisen geeft deze manier van aanpakken wel vertrouwen. Reserveonderdelen zijn bij Markenburg vrijwel altijd wel te bestellen, maar gemoedrust opbouwen door een slimme aanpak is ook wat waard.


Venneweg 28-30 is in werkelijkheid gebouwd rond 1934. Hoewel de bouwstijl landelijk gezien wordt, verfraait dit exemplaar nog altijd een binnenstedelijke straat in het Brabantse Waalwijk. Op het moment van schrijven is dat al ruim 90 jaar. Op dit moment gaan woningen in vrijwel alle gevallen als warme broodjes over de toonbank, maar jaren ’30 woningen worden al decennia met extra waardering ontvangen door velen. De architectuur is vaak rijk aan details, elegant geproportioneerd, soms zelfs chique en over het algemeen tijdloos.
Hoewel iedereen wel weet hoe oud een jaren ‘30 woning zo ongeveer is, zijn het toch de vrachtwagens in het diorama die veel meer weggeven over het tijdsbeeld dan de architectuur. Daarop kunnen we baseren dat het diorama zich ergens in de jaren ’70 afspeelt, waarbij dan een moderne vuilniswagen door de straat rijdt.
Maar dan die groene telefooncel. De grijze voorlopers ervan werden pas vanaf 1984 vervangen. Dan zou het karretje van de melkboer een “monumentaal exemplaar” zijn in een scene uit de jaren ’80.
We leren hiermee dat het nieuwste element het tijdperk van de scene bepaald. Een seizoen kan uiteraard door de beplanting bepaald worden en het tijdsmoment op de dag wordt meestal meer in de verhalen over de diorama vorm gegeven. Hoewel sommige uitbeeldingen toch best een suggestie kunnen doen over het moment van de dag. Want de melkboer kwam uiteraard zelden in de avond of de nacht langs. Vooral als het gaat om de bepaling van het tijdperk kan goed gelet worden op wat er precies gebouwd en geplaatst wordt, al mag ook wel gezegd worden dat je gewoon moet bouwen wat je mooi vind.
Een diorama heeft in principe 4 aanzichten. Zo ook het achteraanzicht. Wie de achtergrond niet vastmaakt aan het diorama kan dus ook foto's maken vanaf de achterkant. En dat kan letterlijk een extra dimensie geven. Ook voor de mensen die met een hoge frieslijst werken is het aankleden van de ruimte in en om achtertuinen een leuk en voldoenend extraatje, dat uiteenlopende interessante aanblikken en doorkijkjes kan geven.